Wat kun je met welke leesvorm?

Een handig stappenplan

Het einde van het schooljaar nadert. Er wordt veel afgerond én de voorbereiding op het nieuwe schooljaar kan beginnen. Voor een leerling met een leesbeperking ontstaan er vragen. "In de webshop van Dedicon zie ik verschillende (digitale) leesvormen voor leerlingen met een leesbeperking. Wat zijn de verschillen? En wat kan ik met welk product?"

Bij Dedicon Educatief zijn aangepaste schoolboeken te bestellen in verschillende vormen. Brailleboeken, voelbare tekeningen en A3-vergrotingen zijn geprinte producten. Maar de meeste aangepaste schoolboeken leveren we digitaal: gesproken boeken (DAISY), fotoPDF-bestanden, EPUB en Edu-tekstbestanden. Wat zijn de verschillende gebruiksmogelijkheden van deze producten? Onderstaande stappen helpen je bij het maken van een keuze. De voorgestelde leesvormen bij een leesbeperking zijn een indicatie. De onderwijsprofessional geeft het advies in overleg met de leerling en school.

Stap 1: Welke leesvorm is geschikt?

Leesvorm¹	Bevat				Geschikt voor
Leesvorm¹	Audio	Tekst	Afbeeldingen	Beeldbeschrijvingen	Blind	Low vision	Slechtziend	CVI
Gesproken boek	✔	✘	✘	✔	✔	✔	✔	✔
EPUB	✘²	✔	✔	✘	✘	✔	✔	✔
Edu-tekst	✘²	✔	✘	✔	✔	✔	✘	✔

De voorgestelde leesvorm bij een leesbeperking is een indicatie. Individuele leerlingen kunnen andere voorkeuren hebben.
Deze producten zijn niet ingesproken door een voorlezer. Ze bevatten wel tekst die kan worden voorgelezen met een computerstem.

Stap 2: Keuze van reader bij leesvorm en devices

Leesvorm	Laptop (Windows)	MacBook (macOS)	iPhone / iPad (iOS, iPadOS)	Smartphone / Tablet (Android)	Chromebook (ChromeOS)
Gesproken boek	Online Player	Online Player	LEX Online Player	LEX Online Player	LEX Online Player
EPUB	Bookshelf app Bookshelf webversie	Bookshelf app Bookshelf webversie	Bookshelf app Bookshelf webversie	Bookshelf app Bookshelf webversie	Bookshelf app Bookshelf webversie
Edu-tekst	Microsoft Word	Microsoft Word	Niet aanbevolen	Niet aanbevolen	Niet aanbevolen
FotoPDF	Adobe Reader Edge/Chrome Firefox	Adobe Reader Voorvertoning Safari	Safari	Safari	Chrome

Stap 3: Check de verschillen in functies van readers

Reader	Offline lezen	Voorlezen computerstem	Notities maken	Notities delen	Bladwijzers maken
Bookshelf app³	✔	✔	✔	✘	✔
Bookshelf webversie³	✘	✔	✔	✔	✔
LEX	✔	✘	✘	✘	✔
Online Player	✘	✘	✘	✘	✔
Microsoft Word³	✔	✔	✔	✔	✘
Adobe Reader³	✔	✘	✘	✘	✘

Stap 4: Kenmerken papieren leesvormen

Geeft de leerling de voorkeur aan een fysieke leesvorm? Of een combinatie tussen een digitale en een papieren leesvorm? Onderstaande matrix geeft je de leesvormen en kenmerken:

Leesvorm¹			Bevat			Geschikt voor
Leesvorm¹	Originele tekst	Braille	Oorspronkelijke afbeeldingen	Voelbare afbeeldingen	Beeldbeschrijvingen	Blind	Low vision	Slechtziend	CVI
A3-vergrotingen	✔	✘	✔	✘	✘	✘	✘	✔	✔
Braille boeken	✘	✔	✘	✘	✔	✔	✘	✘	✘
Tactiele tekeningen	✘	✔	✘	✔	✘	✔	✔	✘	✔
Op de Tast	✘	✔	✘	✔	✘	✔	✔	✘	✔

Publicatiedatum: 22 maart 2023 Laatste update: 1 day geleden

Wat kun je met welke leesvorm?

Een handig stappenplan

We helpen je graag verder!

Stap 1: Welke leesvorm is geschikt?

Stap 2: Keuze van reader bij leesvorm en devices

Stap 3: Check de verschillen in functies van readers

Stap 4: Kenmerken papieren leesvormen

Vragen? Altijd bellen!

Meer over aangepaste schoolboeken